Als je leiding geeft dan doe je dat aan een afdeling, unit, divisie, bedrijf of wat ook maar. In het vervolg spreek ik steeds over ‘afdeling’. Maar daarmee bedoel ik dus steeds de eenheid die aan jouw zorgen als leidinggevende zijn toevertrouwd.
Zonder je dat waarschijnlijk te realiseren, vervul je vier managementrollen als je aan het werk bent. Dit zijn de rollen van:
- – producent
- – ondernemer
- – beheerder
- – integrator
Deze rollen zijn noodzakelijk én voldoende om een organisatie op lange termijn, maar ook op korte termijn goed te laten functioneren. Iedere rol is nodig en samen zijn de vier rollen voldoende om te zorgen voor goed management. Niet alle rollen hoef je overigens zelf in te vullen. Ook medewerkers binnen jouw afdeling kunnen daar een rol in spelen.
Een afdeling heeft leiding nodig. Jij zorgt ervoor dat de taken worden uitgevoerd en resultaten worden bereikt. Liefst beter dan die van de concurrentie. Hiervoor heb je kennis nodig op jouw vakgebied, zoals bijvoorbeeld over marketing, inkoop, of het machinepark. Dit is de rol van producent binnen een team.
De omgeving van jouw organisatie verandert iedere dag. Dat betekent aanpassing aan die veranderingen. Een organisatie heeft dan ook mensen nodig die hierin creatief zijn en initiatieven durven te ondernemen. Jouw meerwaarde ligt in het vermogen te vernieuwen. Dit is de rol van ondernemer.
Verder is het nodig dat een organisatie (en dus ook jouw afdeling!) effectief en efficiënt wordt ingericht en beheerd. Dit vraagt om bijvoorbeeld duidelijkheid over hoe de verantwoordelijkheden zijn verdeeld, hoe de verschillende activiteiten moeten worden afgestemd en er planningen moeten worden gemaakt. Dit is dan jouw rol als beheerder.
Een heel belangrijke rol is die van integrator. Binnen jouw afdeling heb je te maken met allerlei mensen met verschillende ideeën, wensen en meningen. Van jou worden dus kwaliteiten verwacht om een goede samenwerking te bevorderen en te zoeken naar de gemeenschappelijkheid.
Als leidinggevende van een succesvol team worden door jou de rollen vervuld die op dat moment vereist zijn.
| Rol: | Gericht op: | Gedrag: | Sleutelwoorden: |
| Producent | realiseren gewenste output | slagvaardig en besluitvaardig | productiviteit en resultaten |
| Ondernemer | doelen en omgeving, kansen en dreigingen | klantgericht opereren | verantwoorde risico’s en continuïteit waarborgen |
| Beheerder | beheren van werkprocessen | kwaliteit, kwantiteit, budgetten. levertijden, service en regelgeving | planmatig werken, middelengericht en efficiency |
| Integrator | optimaliseren relatie individu en organisatie | integratie van belangen, stimuleren van potentieel | aandacht, ontwikkeling en synergie |
Samengevat:
Als je gewend bent te werken met het begrip Competentiemanagement dan zijn deze rollen ook op te splitsen in een aantal gedragsdimensies en daarbij passende competenties. Door goed te kijken naar jouw functie, afdeling, organisatie en omgeving kan je jouw eigen competenties die van belang zijn benoemen. Hieronder zie je een voorbeeld van een overzicht van deze dimensies en bijbehorende competenties.
Op ieder van deze competenties kan het zijn dat jij jezelf wilt ontwikkelen.
Aan de slag!
Het kan je helpen onderstaand Persoonlijk Actieplan in te vullen. Hierin maak je een concrete uitwerking van een doel dat je jezelf wilt stellen.
Persoonlijk Actieplan
| Doel | – Wat wil ik bereiken en waarom wil ik dat bereiken? |
| Inhoud: | – Waar gaat het precies om? Wat wil ik gaan doen?
– Wat wil ik anders doen? |
| Weg: | – Hoe ga ik hieraan werken?
– Welke activiteiten horen daarbij? |
| Tijdpad | – Hoe ga ik dat plannen in de tijd?
– Hoe zorg ik dat alles wat nodig is aan bod komt? |
| Evaluatie: | – Waaruit zal blijken dat ik heb gedaan wat ik mijzelf voorneem? |
Veel succes!
Neem gerust contact op als je vragen of opmerkingen hebt.
Leon Broere